چگونه یک کتاب مشکل را بخوانیم...!

چگونه یک کتاب مشکل را بخوانیم؟

 

 هنگام سفر به نقاط مختلف کشور ،افراد بسیاری را دیدم که اشتیاق سرشاری برای درک موضوعات دشواری مانند علم ،فلسفه ،مذهب ،اقتصاد و نظریه‌های سیاسی داشتند . اما گاه شعله‌های این اشتیاق به خاموشی می گرایید .افراد در می یابند کتاب هایی که آنها مشتاقانه و به امید فراگیری می گشایند ،به چیزی فرای فهم آنها مبدل می شود. به واقع ،هرکتابی قصد دارد مطلب را به خواننده عادی برساندو این ممکن نیست ؛مگر آن که اگر شما به درستی به آن نزدیک شوید ، راه درست نزدیک شدن به آن چیست ؟

 پاسخ در یکی از قواعد مهم خواندن نهفته است .شما باید کتاب را قبل از تسلط بر آن ، سطحی بخوانید . ابتدا در پی چیزهایی باشید که می‌توانید آن ها را بفهمید و خودتان را در مطالب دشوار گرفتار نکنید.پاراگراف‌های پیشین،پانویس،مباحث ومراجعی را که از آنها گریزانید درست بخوانید. کتاب حاوی مطالبی است که شما بی درنگ آن را درک می کنید ..حتی اگر 50 درصد مطالب یا کمتر را درک کردید،شما می‌توانید کتاب مورد مطالعه را تا حدودی بفهمید .

یکی از روش‌های کتابخوانی سطحی به خواندن اجمالی موسوم است .شما هرگز از طریق سطحی خوانی نمی‌توانید به آن چیزی که با خواندن و مطالعه فرا چنگتان می‌آید ،دست یازید .در عین حال خواندن اجمالی روش کاربردی است در مواقعی که شما با انبوهی از کتاب سروکاردارید.با سطحی خوانی و اغلب با دقت شگفت آوری،می توانید درکی کلی از محتوای کتاب به دست آورید.برای سطحی خوانی یا خواندن ،گام های زیر روشی مناسب برای شروع و پرداختن به کتاب به صورت اجمالی است .

1- به عنوان صفحه و مقدمه نگاه کنید و به ویژه به عناوین فرعی یا دیگر نشانه‌هایی توجه کنید که به هدف و چشم انداز کتاب یا مقصود نویسنده اشاره دارند.

2- فهرست مطالب را برای کسب دریافتی کلی از ساختار کتاب ، بخوانید از فهرست همچون نقشه جاده قبل از شروع سفر بهره بگیرید

3- فهرست اعلام یا موضوعی را بازبینی کنید تا با دامنه موضوعات تحت پوشش یا منابع مورد استفاده ازمؤلفان آشنا شوید . هرگاه فهرست اصطلاحات در پایان هر فصل ،مهم و حساس به نظر رسید،برای درک بهتر ،آن ها را در متن جستجو کنید ،بدین ترتیب شما کلید نزدیک شدن به مؤلف را پیدا می‌کنید

حالا شما برای خواندن کتاب یا سطحی خوانی ،هرکدام راکه انتخاب کنید، آماده هستید ،اگر به سطحی خوانی رأی می دهید به فصلهایی نگاه کنید که حاوی بندهای اصلی یا به عبارات خلاصه شده در شروع یا پایان صفحه یا فصل هستند ،سپس صفحاتی را ورق بزنید،یک یا دو پاراگراف وگاهی هم چند صفحه متوالی را بخوانید بدین نحو کتاب را ورق زده ،همواره در جستجوی ضربان اصلی مطلب باشید.

هشدار: اگر شما از این روش برای شروع به سطحی خوانی کتاب استفاده کنید چه بسا در پایان پی ببرید که به هیچ وجه در حال سطحی خواندن نیستید ،بلکه آن را می خوانید ،آن را می فهمید و از آن لذت می برید. وقتی کتاب را بر زمین می گذارید،در خواهید یافت که بعد از این هیچ موضوعی برایتان دشوار نخواهد بود.

درس خواندن...

  قبل از انجام هر کاری باید بدانیم معنی و منظور آن کار چیست. برای آشنایی با مطالعه هم باید بدانیم مطالعه اصلا به چه معناست. تعریف مطالعه: مطالعه یک فرآیند شرطی و اکتسابی جهت افزایش معلومات است. در این تعریف واژه هایی به کار رفته که باید هر کدام را تعریف کنیم: فرآیند، شرطی و اکتسابی. فرآیند: فرآیند یعنی کاری مرحله به مرحله، روند. یعنی مطالعه باید دارای ‌بخش‌های مختلفی مثل گرم‌کردن، ایجاد آمادگی، پیش‌مطالعه و... باشد. شرطی: شرطی یعنی اینکه این کار، شرایطی دارد. مهم ترین این شرایط «عادت کردن» است، یعنی در طول سال تحصیلی باید به یک روش خاصی عادت کرد. اکتسابی: اکتسابی یعنی چیزی که به دست می آوریم و می آموزیم. و اما بعد....

مکان مطالعه
1) مکان ثابت: مکان مطالعه باید ثابت باشد و این جای ثابت باید ترجیحا پشت میز باشد. مطالعه روی زمین، روی تخت یا در حال راه‌رفتن معمولا به درد نمی‌خورد. حتی گذشتگان نیز روی زمین درس نمی‌خوانده‌اند و از میزهای کوچکی برای کارهای نوشتنی و خواندنی خود استفاده می‌کرده‌اند.

2) نور اتاق مطالعه: نور لامپ مهتابی زیاد مناسب نیست و نور چراغ مطالعه به تنهایی هم مناسب نیست. بهتر است این دو را ترکیب کرد تا هنگام مطالعه، ترکیب طیف زرد و سفید مانع خستگی چشم‌ها بشود. ضمنا هنگام مطالعه باید پیرامونتان هم روشن باشد، نه اینکه فقط محلی که درس می‌خوانید روشن باشد.

3) دمای اتاق مطالعه: دمای اتاق مطالعه باید حدود 25 درجه سانتی‌گراد باشد. منظور این است که بتوانید با لباس راحتی در اتاق خود راحت باشید؛ ولی اگر سرمایی هستید بهتر است لباس مناسب‌تری بپوشید و اتاق را زیاد گرم نکنید چرا که یکی از عوامل حواس‌ پرتی و ایجاد خواب‌آلودگی گرمای زیاد اتاق مطالعه است.

4) دکور اتاق مطالعه: دکور اتاق هرچه ساده‌تر و ثابت‌تر باشد بهتر است؛ به عبارت بهتر، دائما دکور اتاق را تغییر ندهید. سعی کنید به یک وضعیت عادت کنید. در ضمن چیزی که تداعی‌کننده خاطره خاصی باشد در اتاقتان نصب نکنید مثل عکس، پوستر یا مجسمه ای که شما را یاد چیزی بیندازد. رو به دیوار قرار بگیرید و درس بخوانید؛ چون هر قدر فضای دیدتان محدودتر باشد حواس‌‌تان کمتر پرت می شود.

5) برتری خانه بر سایر کتابخانه: بهترین جا برای درس خواندن منزل است ولی اگر نمی‌توانید در خانه درس بخوانید- حالا به هر دلیل- چه به دلیل جمعیت زیاد و سر و صدا، چه سکوت بیش از حد، می‌توانید از کتابخانه‌ها و فرهنگسراها استفاده کنید. فقط توجه داشته باشید که در کتابخانه، به جای خواندن درس وقتتان را صرف امور دیگر نکنید، به عبارت دیگر وقت تلف نکنید.

6) نقش موسیقی؟ درباره موسیقی نتایج ضد و نقیض فراوانی منتشر شده است که خلاصه‌اش این است: درس‌خواندن با موسیقی گوش‌دادن جور در نمی‌آید. هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد. پس سعی کنید اگر عادت دارید با موسیقی درس بخوانید، حتما این عادت را کنار بگذارید و سعی کنید سر خود را شیره نمالید؛ چون بعضی‌ها می‌گویند برای دروس عمومی حواسمان پرت می‌شود ولی در موقع تست‌زدن و مطالعه دروس اختصاصی، موسیقی مشکلی ایجاد نمی‌کند. خودتان بهتر می‌دانید که ایجاد می‌کند! پس سعی کنید صادقانه درس بخوانید و با خود روراست باشید تا موفق شوید.

زمان مطالعه
خیالتان را راحت کنم. هیچ قانونی برای زمان مطالعه نداریم. هر وقت راحت بودید، همان موقع بهترین زمان برای درس‌خواندن است. حالا ممکن است این زمان 3 صبح باشد یا 12 شب. مهم این است که شما در چه زمانی راحت‌تر درس می خوانید. ولی 3 زمان در یادگیری خیلی مهم است که بهتر است در این زمان‌ها درس بخوانید:

اول صبح:

به دلیل اینکه تازه از خواب بیدار شده‌اید و ذهنتان مانع قبلی ندارد، آماده است و مطالب را به راحتی در خود نگه می‌دارد. پس در برنامه روزانه خود طوری عمل کنید که حتما اول صبح‌ها نیم یا یک ساعت بتوانید درس بخوانید. فقط دقت داشته باشید بلافاصله بعد از خواب، در یادگیری اختلال صورت می‌گیرد. حتما یک یا چند حرکت کششی انجام بدهید. آب‌میوه یا میوه‌ای میل کنید تا این اختلال برطرف شود و بعد درس خواندن را شروع کنید. بهتر است درس‌های سخت را اول صبح بخوانید. این درس سخت می‌تواند ریاضیات یا ادبیات باشد. بستگی به شما دارد.

آخر شب:

به دلیل اینکه بعد از درس می‌خوابید و مانع بعدی ندارید، مطالب فرصت پیدا می‌کنند تا از نیمکره راست که جایگاه حافظه کوتاه‌مدت است وارد نیمکره چپ بشوند که جایگاه حافظه بلندمدت است. برای همین یادگیری افزایش پیدا می‌کند. حیف است که شب‌ها جلوی تلویزیون بخوابید. سعی کنید روی دفتر و کتاب خوابتان ببرد. آخر شب، درس‌های دوست‌داشتنی را بخوانید نه درس‌هایی که حکم لالایی دارند و‌ می‌خوانید و می‌خوابید.
دو ساعت قبل از غروب آفتاب: به دلیل کاهش اشعه کیهانی و نوع رابطه خورشید با زمین اختلال حواس کم می‌شود. پس سعی کنید این زمان را صرف امور پیش پا افتاده نکنید. به طور مثال اگر می‌خواهید اتاقتان را مرتب کنید به جای قبل از غروب بعد از غروب این کار را انجام دهید.
کی درس نخوانیم
با شکم پر درس‌ نخوانید. بین شروع مطالعه و وعده‌‌های غذایی مثل نهار و شام حداقل نیم ساعت فاصله باشد.
با شکم خالی درس‌ نخوانید. اگر گرسنه‌اید ولی قسمتی از درستان هم مانده، اشکالی ندارد یک میوه یا شیرینی میل بفرمایید؛ سپس برگردید و درستان را بخوانید.
با اعصاب خرد درس نخوانید.

روش مطالعه
مطالعه باید براساس یکی از سیستم‌های مطالعاتی باشد تا کارایی لازم را داشته باشد. در زیر به یکی از کارآمدترین این سیستم‌ها می‌پردازیم:
سیستم مطالعاتی pqr5
این عبارت اول کلمات زیر است که در ادامه به شرح هرکدام می‌پردازیم:
مراحل قبل از مطالعه
پیش‌‌مطالعه
سوال‌گذاری
مراحل حین مطالعه
خواندن
خلاصه‌نویسی بعد از مطالعه
مرورکردن
تفکرکردن
تازه‌کردن مطالعه
‌قبل از پرداختن به توضیح مراحل مطالعه لازم است نکات زیر را بدانید. این نکات کمک می‌کنند تا یک حالت خوب را به مدت طولانی حفظ کنیم و خود را با آن سازگار کنیم و مرتبا در تصمیمات جدیدمان دچار مشکل نشویم.

نحوه ایجاد عادت جدید
سنگ بزرگ برندارید: برای گرفتن تصمیم جدید نباید از همان اول تصمیم های خیلی بزرگ گرفت. بلکه باید از تصمیم‌های کوچک‌تر شروع کرد. یعنی دانش‌آموزی که عادت ندارد درس بخواند، نباید یک برنامه روزانه 10 ساعته آغاز کند؛ بلکه باید با یک برنامه 2 ساعته شروع کند تا بتواند این روند را ادامه بدهد وگرنه منحنی این تغییرات، سینوسی خواهد شد و فرد یک هفته می تواند و یک هفته نمی تواند.

از بروز مشکل نترسید. در موقع ایجاد عادت جدید، کارایی فرد بین 21 تا 40 روز کاهش پیدا می‌کند؛ یعنی هر فردی که می‌خواهد رفتار جدیدی را آغاز کند باید بداند که در وهله اول نه تنها اتفاق مثبت خاصی نمی‌افتد بلکه اتفاقات منفی نیز پیش می‌آید و راندمانش کم می‌شود. برای همین در فرهنگ شرقی عادت به چله‌نشینی داریم یعنی اگر فرد می‌خواهد عادتی را در خود ایجاد کند حدود 40 روز باید ریاضت بکشد اما خوشبختانه از آنجا که نام انسان از دو ریشه انس و نسیان گرفته شده است، وضعیت قبلیش را سریع فراموش (نسیان) می‌کند و به وضعیت جدید عادت می کند (انس.)
منتظر نقطه‌ آغاز برای شروع تحول جدید نباشید
«از شنبه»، «از اول ماه»؛ اینها بدترین حرفهایی است که می‌شود برای آغاز یک حرکت نو انتخاب کرد. واقعا سه‌شنبه یا جمعه چه گناهی کرده‌اند که هیچ‌وقت به عنوان مبدا تغییر و تحولات قرار نمی‌گیرند.
هر وقت خواستید تغییری در خود ایجاد کنید مثل رژیم‌گرفتن، نماز اول وقت خواندن، درس خواندن و هر حرکت مثبت دیگری که به ذهنتان رسید بیهوده آن را به تاخیر نیندازید و نگویید از شنبه یا از اول ماه این کار را شروع می کنم.

منبع:هفته نامه زندگی مثبت

چگونه شبهای امتحان را بگذرانیم؟

چگونه شبهای امتحان را بگذرانیم؟
دقت کرده اید یک سری از بچه ها که اصلا در طول سال عین خیالشان هم نیست می آیند یک دفعه سر امتحان ها می ترکانند؟! ما به این دوستان عزیز که مورد لعن و نفرین ما هستند، می گوییم «خوش شانس». انگار که فقط دو صفحه خوانده اند و همه مطالب هم از همان دو صفحه آمده است. در این مقاله می خواهیم بررسی کنیم، چگونه می توانیم در ایام امتحانات خوش شانس باشیم. البته ما اسمش را شانس نمی گذاریم، آن را هوشمندی نامگذاری می کنیم. در همه جای دنیا هنر آزمون دادن یکی از فاکتورهایی است که در تلاش برای سنجش آن هستند، پس اگر سواد شخصی بیشتر از دیگری باشد، تضمین کننده موفقیت او در یک آزمون نمی شود.
اولین موردی که باید دقت کنید آن است که هوشمندانه عمل کنید. شب امتحان درسی که هنوز نصفی از آن باقی مانده است، تلاش نکنید که از اسرارش مطلع شده و به کنه مطالب پی ببرید! معمولا معلم ها قبل از امتحانات در جلسه آخر کلاس به مباحثی که خیلی روی آن تاکید دارند اشاره می کنند؛ سعی کنید سهم بیشتری از تمرکزتان را بر روی این مباحث قرار دهید.
اولویت اصلی خواندن شما، تمرینات خود کتاب است. حتی امتحاناتی که توسط معلمان طراحی می شود و مثل امتحانات نهایی سراسری نیستند، باید درصدی از سوالات متن کتاب را شامل شوند. در نتیجه خواندن از روی پاسخ سوالات کتاب برای آماده سازی امتحان آن درس کفایت نمی کند. تمریناتی که در طول سال برایتان سخت بوده و بار اول نتوانستید آن ها را حل کنید، بگذارید جلویتان و از سیر تا پیاز راه حل آن ها را بنویسید.
شب امتحان تا آنجا که راه دارد، شامی سبک بخورید؛ نان و پنیر و هندوانه، یا سالادی مغذی. در این حالت صبحانه را با اشتهای بیشتری میل خواهید کرد. به علاوه سعی کنید ترکیب کربوهیدرات و پروتئین را حتما سر میز صبحانه داشته باشید. ویتامین C شما را سرحال و سرزنده می کند، خوب است که آب پرتقال طبیعی یا میوه هایی از این دست را در کنار صبحانه اصلی خود میل کنید.
یکی از راه هایی که می توانید استرس را از خودتان دور کنید این است که از راه خانه تا جلسه امتحان موسیقی مورد علاقه تان را گوش دهید و سعی کنید مقداری پیاده روی داشته باشید. حتما هماهنگ کنید که نه خیلی دیر و نه خیلی زود سر جلسه حاضر شوید؛ زود رفتن هم باعث افزایش استرس می شود. از دوستانی که تا لحظه آخر در حال درس خواندن هستند و همیشه آیه یاس می خوانند دوری کنید.